Na het eerdere gedoe met Avianca gaan we voor een andere luchtvaartmaatschappij: Latam Airways. We spreken de eerste de beste gele taxi aan, het is een krakkemikkig KIA’tje, maar daar malen we niet om. De achterklep gaat niet open, ook niet na een flinke klap, dus alle bagage gaat op de voorstoel. Na 6 pogingen start de motor… als dat maar goed komt… Hij rijdt via de verwoeste weg van ‘ons’ hotel en dat gaat met veel gehobbel, langzaam en gestaag. Eenmaal op tarmac kan ie voluit en we rijden de bergweg naar Santa Marta op. De motor valt stil voor het stoplicht en het duurt weer ff voor ie start. Eenmaal in Santa Marta is de hele route vlak. De luchthaven van Santa Marta ligt aan de kust, westelijk van Santa Marta. De route gaat langs grote nieuwbouwprojecten voor de Colombiaanse rijken en buitenlanders: hele complexen met huizen en appartementen, hotels, zwembaden,  winkelcentra en casino’s. Hij rijdt nu helemaal soepel, ons bolhoedje. Vlak voor het vliegveld is er een opstopping: door werken aan de weg is er maar een baan open. We nemen een omweg en komen op een ander punt vast te staan. Geen enkele auto laat ons voor zodat we de andere kant op kunnen, ook de gele taxi’s niet. Uiteindelijk wurmt de chauffeur zich erdoor en zijn we er binnen 3 minuten. 

We merken weinig verschil tussen Latam en Avianca. Na een prima vlucht (en start en landing!) landen we in Medellín. De taxi-chauffeur is onderhoudend en deelt onderweg naar ons hotel in de wijk El Poblado allerlei weetjes over de andere wijken waar we doorheen rijden. Het valt meteen ons op er hier nauwelijks zwerfafval is, dat zijn we niet gewend.

Hotel 12 Nights – we zijn er niet achtergekomen waar die naam vandaan komt – ligt aan de rand van El Poblado. Het heeft een echte ontbijtruimte. Het ontbijt is tussen 7:30 en 9:00 uur en dat blijkt toch een beetje te vroeg voor ons, gegeven het feit dat we de eerste 2 ochtenden te laat zijn. De enige keer dat we er op tijd zitten, een zondag, wordt er geen ontbijt geserveerd… In eerste instantie denken we dat het eigenlijk te ver van het centrum van El Poblado is, maar dat blijkt mee te vallen. Het is een rustige residentiele wijk en met de taxi zijn we er in de drukte in 10 minuten voor COP 10.000. Dat is te doen!

We verkennen het gebied rondom Parque de El Poblado. Het is donderdag en het is druk, druk, druk, en schoon! Uiteraard brengen we een bezoekje aan de Iglesia de San Jose, zodat 10 ook hier de nodige kaarsjes bij Maria kan aansteken. Het zijn er veel dit jaar: we kennen heel wat mensen die echt wel wat steun kunnen gebruiken. 

Voor het diner schuiven we aan in Alambique, een restaurant dat ons is aangeraden door onze jonge hangmat-buurtjes in Tayrona. Dat is een feest. We hebben niet gereserveerd, maar als we boven in de lounge willen wachten, dan kunnen we alvast wat drinken tijdens het wachten op een vrij tafeltje. De layout van de gelegenheid is onnavolgbaar, trapjes omhoog en omlaag en overal zitjes. De muren en plafonds hangen vol met grappige prularia, planten en boeken. Na een half uur beginnen we onrustig te worden. We hebben nog niemand gezien die komt vragen wat we willen drinken. Maar dan gebeurt het… we krijgen twee barstoeltjes bij het open raam met uitzicht op de muren en het dak van de buren. In de verte glanst een deel van Medellín als een sterretjes-tapijt op de heuvels. We krijgen uitleg bij het menu. Onze kelner neemt zijn tijd, daar lenen de gerechten zich ook voor. We gaan voor de ‘Brisket’, ‘un plato para compartir’ (een 10 uur gegaarde stoofvleesschotel om te delen). Het is werkelijk verruuukkkkeeelijk. Tien bestelt daarna nog een ‘crema de tomate por un lado y aguacate por el otro’, ook ernstig lekker maar toch echt te veel. Vanaf onze plek hebben we zicht op een behoorlijk deel van  het restaurant. Zowel de mensen als de inrichting zijn zo leuk dat we ons geen moment vervelen.

Deze slideshow vereist JavaScript.

Vrijdagochtend missen we het ontbijt, en laten we ons door de taxi afzetten bij Delarte Café Especial Poblado. Je ziet meteen dat dit een van de betere straten is. De menukaart is watertandend: We kunnen hier zelfs gepocheerde eieren met gerookte zalm krijgen! Nou ja, krijgen… En het servies is versierd met gedichten. Wat een verwennerij hier in Meddellín! Na, op een uitzondering na, een dikke maand ontbijten met ‘pan, huevos y arepa” snappen we waarom expats dit soort gelegenheden opzoeken. 

We hebben een stadstour geboekt: de metro, kabelbaan, bus en wijk 13 staan op het programma. Het meeting point is bij het metrostation naast het beeld van Maria. We zijn ruim voor tijd bij de metro, zoeken ons een ongeluk naar een 3D-ontwerp met mozaïek, lopen 3 keer alle drie de entreetrappen op en af maar kunnen het niet vinden. Mijn lief vraagt het een paar keer aan een voorbijganger maar die weten het ook niet… ze appt de gids maar de internetverbinding is erg wankel. We lopen terug het station in en daar staan nu allemaal mensen te wachten: voor een 2D-mozaïek van Maria achter glas tegen de buitenmuur van het station… Gids Adrian komt tussen de menigte door op ons afgelopen; hij herkent ons van de profielfoto van Whatsapp. Het is een enthousiaste en innemende vent die ons helemaal meeneemt in de geschiedenis van Medellín en Colombia en Communa 13. In alle drukte hij houdt zijn groepje van 8 goed in de gaten en vertelt honderduit. De metro brengt ons naar de kabelbaan, die ons op zijn beurt naar de  ‘mirador’ brengt. Daar worden we getrakteerd op een prachtig uitzicht over Medellín!

Voordat we de bus nemen naar Communa 13 worden we getrakteerd op street food: een met kaas gevulde arepa en een ‘buñuelo’, een soort oliebol typisch voor deze streek. En dan vertrekken we met de stadsbus naar Communa 13, gelegen in de westelijke heuvels van Medellín en het hoogtepunt van de tour. Hier hebben de wijkbewoners in de afgelopen 20-25 jaar een opmerkelijke transitie doorgemaakt.

Oorspronkelijk was het gebied een toevluchtsoord voor ontheemde boeren en werd het  ‘Las Granjas’ genoemd. Golven van migranten die La Violencia ontvluchten, het conflict in departement Antioquia en de gevechten tussen guerillas en de regering, vormden Communa 13. De immigranten waren kwetsbaar doordat ze weinig of geen perspectief hadden. In de jaren 60 en 70 ontstonden bendes en guerrillas, gevormd door veel ‘2de generatie’-tieners. In de jaren 80 had Pablo Escobar de controle over de buurt en rekruteerde er zijn sicarios, huurmoordenaars. Ook rekruteerde hij met het Medellín-kartel ‘personeel’ voor de handel in cocaïne. Na de dood van ‘Pablito’ braken er gevechten uit tussen de rivaliserende bendes. De paramilitairen kregen de controle over Communa 13 en creëerden hun eigen wetten. In de buurt zijn massagraven ontdekt, stille getuigen van de moorden van de paramilitaire groepen. De buurt is met grote regelmaat belegerd en schoongeveegd, maar nooit voor lang. Adrian vertelt ons over de 2 belangrijkste belegeringen. Operatie Mariscal, een 12 uur durende operatie die begon op 21 mei 2002, en leidde tot 15 doden en 35 gewonden en die niet leidde tot het gewenste resultaat. In tegendeel… Operatie Orion, een 2-daags militair offensief begonnen op 16 oktober 2002, waarbij de regering onder de leiding van de nieuwe president Álvaro Uribe groots uitpakte en de guerrilla verdreef. Na de operatie kwam er een periode van verdwijningen en ontvoeringen… plus het verband met de aanwezigheid van paramilitairen. Later kwam uit dat Uribe ‘Operación Orion’ met de hulp van één van de paramilitaire organisaties uitgevoerd had, wat tot een veroordeling door het Internationaal Hof geleid heeft. 

Sindsdien is er veel geld gestoken in sociale en educatieve programma’s en de infrastructuur. Graffiti-kunstenaars hebben zich uitgeleefd op de trappen en kale muren. De inwoners zijn alle ellende te boven gekomen en de beruchte wijk is omgetoverd tot een bruisend economisch centrum, een toeristen-val. Communa 13 is een beroemde, veilige wijk geworden met talloze graffiti-tours, souvenirwinkeltjes, kunstgalerietjes, bars, restaurantjes. De steegjes gaan steil omhoog, al dan niet met trappen en op de belangrijkste locaties zijn er roltrappen! Er heerst een vrolijke sfeer en je kan je niet voorstellen dat Communa 13 nog geen 25 jaar geleden zeer armoedig en extreem gevaarlijk was. 

Deze slideshow vereist JavaScript.

We lopen omhoog in het kleurrijke doolhof. We zien optredens van street dancers en rappers, maar de wijk staat toch vooral bekend om haar thematische muurschilderingen. Adrian vertelt bij elk ervan het verhaal van de graffiti-artiest waardoor de prachtige werken bijna tot leven komen. Ja, hier zijn echte kunstenaars bezig (geweest)! 

Deze slideshow vereist JavaScript.

We krijgen een traditioneel likijsje en belanden in een weer andere street act. De luidsprekers zo hard dat het pijn aan onze oren doet. We blijven op gepaste geluidsafstand het tafereel volgen. Pablo Escobar is er ook vandaag,  in levende lijve, omringd door zijn beveiligers. Wie betaalt mag met hem op de foto! We eindigen de tour in het donker op de hoogst gelegen bar met terras. Met een Club Colombia in de hand genieten we van het indrukwekkende uitzicht over de stad. Heel mooi!

Het is zaterdag en we gaan het centrum verkennen. Ik plot de Lonely-Planet-route in maps en gaan op pad. We beginnen in het moderne deel. We lopen verkeerd – navigeren op GPS in een stad is lastiger dan op zee – en komen op een onvermoed plein in de buurt van Parque San Antonio indrukwekkende werken van Botero tegen. Tien duikt gelijk de Iglesia San Antonio in voor weer een kaarsjessessie. We zijn verdwaald, dus even terug. Aha, daar is het stationsgebouw, buiten functie, maar nog steeds indrukwekkend! Iets verder staan de overheidsgebouwen geconcentreerd bij elkaar. Die mogen er zijn, evenals alle kunst die er om heen wordt gepresenteerd.

We lopen terug richting het centrum en ontkomen niet meer aan de zaterdagdrukte. De hele binnenstad is een markt geworden… overal kraampjes met alles wat je maar nodig kan hebben. We wurmen ons tussen de krioelende mensenmassa door, straat in, plein uit, en duiken een statig paleis in dat gebouwd is in de renaissancestijl. Het blijkt een winkelcentrum, met gelukkig iets minder mensen dan in de straten. We zijn helemaal overprikkeld maar de binnen-architectuur van het gebouw maakt veel goed: Escher zou er trots op zijn!  

Maar zoals al gezegd: wat een drukte!! De zaterdagmarkt in Rotterdam is er niets bij!!! In de al drukke winkelstraten staan ook nog twee rijen kraampjes, elk kraampje produceert bovengemiddelde decibels en je kunt over de hoofden van mensen lopen.

We willen nog graag het Plaza Botero zien voordat we uit deze heksenketel trekken. Eerst maar even wat kaarsjes branden en bijkomen in ‘la basilica de Nuestra Señora de la Candelaria’. De basiliek is niet alleen voor ons een moment van rust en stilte. Wil je even in alle rust kunnen bellen? Even met je hond uit de drukte? Het kan hier allemaal! 

Na een dikke 20 minuten mijmeren in de basiliek lopen we, figuurlijk, in een rechte lijn naar Plaza Botero toe. Het imposante Palacio de la Cultura Rafael Uribe Uribe kijkt fier uit op de volumineuze bronzen beelden, vakmanschap van de hoogste orde. Botero haalde zijn inspiratie overal vandaan, ook uit de kerk. De master himself is heden ten dage een inspiratiebron voor de levende beelden, te herkennen aan het muntenbakje. 

Deze slideshow vereist JavaScript.

Vannacht, de nacht van 30 november op 1 december, om klokslag 00:00 uur is er vuurwerk, overal in de stad. Het is Alborada, een traditie in Medellín sinds de wapenstilstand van 2002. Rooftop bars en restaurants zijn volgeboekt voor dit evenement, de pleinen tot de nok toe gevuld. Wij hebben die avond geen puf meer om weer de drukte in te gaan. Maar de maag gaat knorren… Laat er nou 5 huizen terug een piepklein ceviche-specialiteiten-restaurantje zijn, naast een hotel! Is ons niet eerder opgevallen, sterker nog, onze receptionist heeft er geen weet van… We hebben niet eerder zo duur gegeten, maar de kwaliteit en smaken – en de persoonlijke bediening – maken het meer dan waard. In een woord: voortreffelijk! Een mooie afsluiting van ons stadsbezoek!

We ploffen ons bed in en de knallen en het fluiten gaan helemaal aan ons voorbij…